
Kołowrotki, tripody i bramki uchylne – jakie mają wymagania w obiektach?
Systemy kontroli dostępu w budynkach coraz częściej wykorzystują kołowrotki, tripody, bramki uchylne czy kołowroty wysokie. Pozwalają one ograniczyć dostęp osób nieuprawnionych, liczyć wejścia, a także poprawiają bezpieczeństwo i komfort użytkowników. W obiektach takich jak biurowce, hale produkcyjne czy instytucje publiczne ich instalacja wiąże się jednak z określonymi wymaganiami prawnymi i normatywnymi.
W tym artykule omawiamy podstawowe zasady dotyczące szerokości dróg ewakuacyjnych, przepustowości oraz integracji z systemami sygnalizacji pożaru (SSP).
Rodzaje urządzeń kontroli przejść
Tripody i kołowrotki niskie
Najczęściej stosowane w biurowcach i strefach pracowniczych. Umożliwiają przejście jednej osoby po autoryzacji karty lub innego czytnika.


Bramki uchylne (swing gates) lub potocznie bramki typu flaga
Zapewniają większą szerokość przejścia – często wykorzystywane jako przejścia dla osób z niepełnosprawnościami lub transportu drobnych ładunków.
Kołowroty wysokie (full-height turnstiles)
Stosowane w miejscach wymagających szczególnej kontroli – np. w zakładach przemysłowych, obiektach o podwyższonym ryzyku, stadionach. Ich konstrukcja praktycznie uniemożliwia przejście kilku osób jednocześnie.
Wymagania dotyczące ewakuacji
Minimalna szerokość drzwi i przejść ewakuacyjnych
- Zgodnie z § 239 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury (Dz.U. 75/2002), szerokość drzwi ewakuacyjnych powinna wynosić co najmniej 0,8 m.
- Jeżeli drzwi służą do ewakuacji więcej niż 3 osób – minimalna szerokość to 0,8 m na każde 100 osób przewidzianych do ewakuacji, ale nie mniej niż 0,8 m.
Przepustowość
- Przyjmuje się, że 1 m szerokości drogi ewakuacyjnej umożliwia ewakuację ok. 50 osób/minutę.
- Dlatego urządzenia kontroli przejścia nie mogą ograniczać szerokości drogi poniżej wymaganego minimum. W praktyce oznacza to, że:
- tripod (ok. 55 cm przejścia) nie może być traktowany jako samodzielna droga ewakuacyjna,
- konieczne jest zapewnienie bramek uchylnych o szerokości min. 90 cm, aby spełnić wymagania dla osób niepełnosprawnych i transportu sprzętu.
Sterowanie z SSP
- Wszystkie urządzenia kontroli przejść muszą być automatycznie zwalniane w przypadku alarmu pożarowego.
- Wymaga się podłączenia do centrali SSP (Systemu Sygnalizacji Pożaru), aby:
- kołowrotki i tripody przechodziły w tryb swobodnego przejścia,
- bramki uchylne otwierały się automatycznie,
- kołowroty wysokie odblokowywały mechanizm obrotu.
Najczęstsze błędy projektowe
- Stosowanie wyłącznie tripodów bez dodatkowej bramki uchylnej – brak szerokości ewakuacyjnej.
- Brak integracji z SSP – w praktyce w razie pożaru przejścia pozostają zamknięte.
- Umieszczenie kołowrotów na jedynej drodze ewakuacyjnej – co jest niezgodne z przepisami.
Podsumowanie
Kołowrotki, tripody i bramki uchylne są nieodłącznym elementem nowoczesnych systemów kontroli dostępu. Aby jednak ich zastosowanie było zgodne z przepisami, należy pamiętać o kilku zasadach:
- zapewnić min. 0,8–0,9 m szerokości przejścia ewakuacyjnego,
- zapewnić odpowiednią przepustowość,
- zintegrować z SSP, tak by w sytuacji alarmowej wszystkie przejścia były automatycznie odblokowane.
Dzięki temu system kontroli wejść nie tylko podniesie bezpieczeństwo codzienne, ale również spełni wymogi ochrony przeciwpożarowej i BHP.
👉 Chcesz zaprojektować lub zmodernizować system bramek w swoim obiekcie? Skontaktuj się z nami – w Poline.pl doradzimy, wykonamy projekt i zajmiemy się kompleksowym montażem.